De ‘Dag van Progress’ is een jaarlijkse conferentie rond het onderzoeksprogramma PROGRESS, georganiseerd door Instituut Clingendael en The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS) – in samenwerking met de opdrachtgevende ministeries van Buitenlandse Zaken en Defensie. De conferentie is besloten.
Dit jaar staat het thema ‘Weerbare kennisinfrastructuur, weerbare samenleving’ centraal. Hoe zorgen we dat kennis over het buitenland- en veiligheidsbeleid goed beschermd en verspreid wordt? En hoe kan een effectieve verspreiding van die kennis mensen bewust maken van dreigingen en kansen, en hen beter voorbereiden? Digitalisering, gebruik en misbruik van AI, desinformatie, framing, en een toenemende politisering van het buitenland- en veiligheidsbeleid hebben gevolgen voor de effectiviteit en vitaliteit van de Nederlandse kennisinfrastructuur.
Sprekers line-up
- Moderator:Annette van Soestis journalist, presentator en fotograaf. Ze is dagvoorzitter voor de ‘Dag van Progress’.
Welkomstwoord (12.45)
- Monika Sieis algemeen directeur van Instituut Clingendael
- Paul Sinningis executive director van The Hague Centre for Strategic Studies (HCSS)
Keynotes: Naar een Tech savvy en soevereine kennisinfrastructuur en EU (13.00-13.30)
- Marietje Schaakeis Fellow bij Stanford’s Cyber Policy Center en het Institute for Human-Centered AI, en ze is columnist voor de Financial Times. Ze is auteur vanThe Tech Coup.
- Haroon Sheikhis Senior wetenschapper bij de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) en bijzonder hoogleraar Strategic Governance of GlobalTechnologies aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU). Hij publiceerde recentDeOverwinning van de PolitiekenAtlas van de Digitale Wereld.
Openingspanel (13.30-14.30)
Panelleden zullen reflecteren op de keynotes, met een focus op de vraag hoe we vanuit ministeries en kennisinstellingen kunnen bijdragen aan zowel een weerbare kennisinfrastructuur als een weerbare samenleving.
- Arjan Uilenreefis afdelingshoofd van de Eenheid Strategisch Advies (ESA) bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
- Hans van Leeuweis afdelingshoofd van de Counter-Hybrid Unit bij de Directie Strategie en Kennis van het ministerie van Defensie.
- Nanda Piersmais Wetenschappelijk directeur, Centre of Expertise Applied AI, Hogeschool van Amsterdam. Ze is tevens kroonlid van de Sociaal-Economische Raad (SER).
- Maaike Okano-Heijmansis Senior Research Fellow bij Instituut Clingendael, waar zij het programma ‘Geopolitiek van Technologie en Digitalisering’ leidt.
Parallelle break-out sessies
Panel 1: Toepassingen van AI: kansen en governance (14.30-15.45)
Dit panel brengt experts van ministeries en kennisinstellingen samen die zowel de strategische als de praktische aspecten van AI behandelen. Vanuit een macro-perspectief kijken we naar de bredere impact van AI op de samenleving en de beleidsdilemma’s en governance-vraagstukken die het op strategisch niveau met zich meebrengt. Ook brengen we in kaart naar welke aspecten van AI kennisinstellingen onderzoek doen. Vanuit een micro-perspectief richten we ons vervolgens op hoe AI wordt toegepast binnen onze eigen kennisinstellingen, waar kansen liggen voor verdere innovatie, en hoe een code voor goed gebruik van AI eruit zou kunnen zien.
- Moderator:Mariko Petersis Senior Beleidsmedewerker bij de Directie Veiligheidsbeleid bij het ministerie van Buitenlandse Zaken en moderator van deze sessie.
- Sofia Romanskyis Strategisch Analist bij HCSS.
- Jan Willem Scholtenis Senior Beleidsmedewerker, afdeling Strategische Beleidsplanningbij het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
- Annick Traais plaatsvervangend hoofd van het DATALAB,innovatieclub KIXS, ministerie van Defensie.
- Jesse Kommandeuris Strategisch Analist bij HCSS.
- Nils de Mooijis hoofd van het Academy Programma voor Veiligheid enCapaciteitsopbouw bij Instituut Clingendael.
Panel 2: Actueel dreigingsbeeld cyber en respons (14.30-15.45)
In dit panel zullen experts het actuele cyberdreigingsbeeld in kaart brengen. Vervolgens bespreken we hoe we binnen ministeries en kennisinstellingen en in (internationale) samenwerking deze dreigingen aanpakken, welke initiatieven er zijn en waar de verbeterpunten liggen, zodat we beter voorbereid zijn op toekomstige dreigingen.
- Moderator:Maartje Petersis afdelingshoofd Digitale en Hybride Dreigingen bij deDirectie Veiligheidsbeleid bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.
- Bas Dunnebieris ‘Chief Science and Technology Officer’ bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD).
- Peter Pijpersis kolonel (GS) bij de Landmacht, associate professor Cyber Operations aande Nederlandse Defensie Academie en onderzoeker aan het Amsterdam Centre forInternational Law (ACIL) van de Universiteit van Amsterdam.
- Erik Stijnmanis vanuit het ministerie van Defensie gedetacheerd als Research Fellow bij Instituut Clingendael.
- Ernst Noormanis Ambassadeur in Algemene Dienst Cyber en Veiligheid.
Panel 3: Kwetsbaarheid door breuklijnen in de samenleving (14.30-15.45)
In dit panel bespreken we mogelijke breuklijnen in de samenleving vanuit verschillende invalshoeken. We kijken naar intenties en middelen van buitenlandse actoren die zich ongewenst inmengen in de Nederlandse samenleving, welke breuklijnen in de samenleving er zijn, en hoe we kunnen omgaan met de kwetsbaarheden die hieruit voortkomen.
- Koen Aartsmais Senior Research Fellow bij de ‘Security Unit’ van Instituut Clingendaelen leidt het Strategic Foresight-programma.
- Christopher Houtkampis Senior Research Fellow bij de ‘Security Unit’ van InstituutClingendael en hoofd van het Clingendael Resilience-programma, evenalshoofdanalist van de Clingendael Buitenland Barometer.
- Laura Jasper is Strategic Analist bij HCSS.
- Claudia Hartmanis wetenschappelijk medewerker bij het Sociaal enCultureel Planbureau (SCP).
Slotpanel: Weerbaar tegen desinformatie en framing in de Rusland-Oekraïne oorlog (16.15-17.00)
Tijdens het slotpanel zullen we de probleemstelling rondom desinformatie en framing bespreken en onderzoeken hoe we zowel op nationaal als internationaal niveau weerbaar kunnen blijven tegen deze uitdagingen in het kader van de Rusland-Oekraïne oorlog.
- Hubert Smeetsis schrijver, journalist en historicus. Hij schrijft regelmatig voor het NRCHandelsblad en is coördinator bij RaamopRusland.
- Julia Soldatiuk-Westerveldis Senior Research Fellow bij de EU & Global Affairs Unitvan Instituut Clingendael.
- Daan Huisingais sinds 2021 ambassadeur van het Koninkrijk der Nederlanden inTsjechië.
- Elze Wiertzis Senior Beleidsmedewerker Democratie bij de Directie Democratie enBestuur bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
Slotwoorden (17.00-17.15)
Onze slotsprekers zullen op de ‘Dag van Progress’ reflecteren en alvast een vooruitblik geven op de kansen en mogelijkheden voor PROGRESS 3.0 vanaf 2025.
- Tim Sweijsis directeur onderzoek bij HCSS en Senior Research Fellow bij het WarStudies Research Centre van de Nederlandse Defensie Academie.
- Bob Deenis Hoofd van de ‘Security Unit’ van Instituut Clingendael en is coördinator van het Clingendael Rusland en Oost-Europa Centrum.